Μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων στη μάχη κατά των καρδιοαγγειακών νοσημάτων, με ελληνική "σφραγίδα"

της Γεωργίας Χατζηγεωργίου
Αναγέννηση της περιοχής της καρδιάς, που νεκρώθηκε, και αποκατάσταση της λειτουργίας σε σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα, μέσα σε δύο μήνες, υπόσχεται η μέθοδος μεταμόσχευσης βλαστοκυττάρων, που είναι αποτέλεσμα της έρευνας της ομάδας του βιοχημικού Κωνσταντίνου Χατζηστέργου, στο Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Βλαστοκυττάρων, στο πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, στις ΗΠΑ.
Ο κ. Χατζηστέργος, σε ηλικία μόλις 33 ετών, πέτυχε σημαντική διάκριση, καθώς η έρευνα περιλήφθηκε από την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία στις 10 κορυφαίες επιστημονικές ανακαλύψεις για το 2010, στον τομέα της εξάλειψης των.....
καρδιοπαθειών. Χρηματοδοτείται εξ' ολοκλήρου από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ και η ροή των κονδυλίων έχει εξασφαλιστεί, τουλάχιστον, για τα επόμενα πέντε χρόνια.
«Πρόκειται για μια νέα, ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, που θα βελτιώσει σημαντικά τη ζωή των συνανθρώπων μας με καρδιαγγειακά προβλήματα. Η διαδικασία είναι παρόμοια μ' αυτή που ακολουθείται καθημερινά από έναν επεμβατικό καρδιολόγο σε μια επέμβαση αγγειοπλαστικής. Μέσα σε περίπου 45 λεπτά μεταμοσχεύονται σχεδόν 100 εκατομμύρια μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα από το μυελό των οστών, απευθείας και γύρω από την περιοχή της καρδιάς, που έχει υποστεί βλάβη, τα οποία αναλαμβάνουν στη συνέχεια να κατευθύνουν την καρδιά να αντικαταστήσει τα χαλασμένα μέρη της με καινούρια», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Χατζηστέργος.
Τα κύτταρα αυτά προέρχονται από απολύτως υγιείς δότες, που δεν χρειάζεται να είναι συμβατοί, καθώς έχουν μια μοναδική ιδιαιτερότητα: μπορούν να αποκρύπτονται στο ανοσοποιητικό του ξενιστή.
«Τα αποτελέσματα, μέχρι στιγμής, είναι άκρως εντυπωσιακά, αφού εντός των δύο πρώτων εβδομάδων μετά τη μεταμόσχευση μπορούμε να αναπλάσουμε 20 φορές περισσότερο μυοκαρδιακό ιστό, αλλά και στεφανιαία αγγεία, απ' ό,τι συνήθως, αποκαθιστώντας εντός 2 μηνών τη λειτουργία της καρδιάς σε σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα. Η έρευνα αυτή μας επιτρέπει -για πρώτη φορά- όχι μόνο να αναγεννήσουμε μια περιοχή της καρδιάς που νεκρώθηκε, αλλά να κατανοήσουμε σε μεγάλο βαθμό και τους μηχανισμούς που ελέγχουν μια τέτοια διαδικασία», πρόσθεσε.
Η ομάδα επιστημόνων υπό τον κ. Χατζηστέργο κλείνει φέτος τέσσερα χρόνια σκληρής δουλειάς. Αυτή τη στιγμή, η έρευνα βρίσκεται σε προ-κλινικό στάδιο, κατά το οποίο η μέθοδος δοκιμάζεται σε γουρουνάκια και οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι σύντομα (ίσως στα επόμενα 2-3 χρόνια) θα μπορέσει να βοηθήσει τους συνανθρώπους μας, που υποφέρουν από τη μάστιγα των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Η θεραπεία αυτή θα αφορά ασθενείς με οξεία (π.χ. καρδιακή προσβολή), αλλά και χρόνια καρδιαγγειακά νοσήματα (π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια). Σκοπός της έρευνας είναι να αποκτήσουν ξανά οι καρδιοπαθείς ένα φυσιολογικό τρόπο ζωής, χωρίς φάρμακα. «Σήμερα, τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν το σημαντικότερο εχθρό της ζωής μας, με πάνω από οχτώ εκατομμύρια ανθρώπους να χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους, από κάποια μορφή καρδιοπάθειας. Στην Ευρώπη μόνο, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, 1200 άνθρωποι περιμένουν στις λίστες για μεταμόσχευση καρδιάς, και δυστυχώς λιγότεροι από τους μισούς θα καταφέρουν να βρουν συμβατά μοσχεύματα, μέχρι το τέλος του χρόνου. Ταλαιπωρούνται και αυτοί, αλλά και οι οικογένειές τους. Θα πρέπει κάτι να κάνουμε γι' αυτό, και μάλιστα πολύ γρήγορα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, καμιά θεραπεία δεν πρόκειται ποτέ να μας εξασφαλίσει ανοσία στις καρδιαγγειακές παθήσεις, εάν εμείς οι ίδιοι δεν υιοθετήσουμε καλύτερες συνήθειες στην καθημερινότητά μας -χωρίς κάπνισμα, καλύτερη διατροφή, λιγότερο άγχος και λιγότερο καθιστική ζωή», σημείωσε ο κ. Χατζηστέργος.
Ο ίδιος θεωρεί πιθανόν να εξαλειφθούν οι καρδιοπάθειες. «Πιστεύω πως η δεκαετία που διανύουμε μας επιφυλάσσει αρκετές ευχάριστες εκπλήξεις, και τουλάχιστον στον τομέα των καρδιαγγειακών νοσημάτων θα γνωρίσουμε όλοι μας σημαντικά ιατρικά επιτεύγματα», πρόσθεσε.
«Οπωσδήποτε η διάκριση της δουλειάς μας από την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία αποτελεί τεράστια ηθική ικανοποίηση και, πραγματικά, μας δίνει απέραντο κουράγιο για να συνεχίσουμε τη μάχη για την εξάλειψη των καρδιοπαθειών», σημείωσε.
_________________________________________________
Τα βλαστοκύτταρα το "μαύρο κουτί" του ανθρώπινου σώματος
_________________________________________________
Ο κ. Χατζηστέργος εκτίμησε ότι το μέλλον της Ιατρικής φαίνεται να ανήκει στα βλαστοκύτταρα, τα οποία χαρακτήρισε ως ένα μοναδικό εργαλείο της σύγχρονης επιστήμης.
«Εάν μπορούσαμε να παρομοιάσουμε το ανθρώπινο σώμα μ' ένα υπερσύγχρονο αεροπλάνο, τότε τα βλαστοκύτταρα θα αντιστοιχούσαν στο "μαύρο κουτί» του. Γνωρίζουμε, σήμερα, ότι τα βλαστοκύτταρα περιέχουν, καταγεγραμμένες με μεγάλη ευκρίνεια, όλες τις πληροφορίες -γενετικές και επιγενετικές- της διαδρομής μας στη ζωή. Σκεφτείτε λοιπόν ότι μπορούμε επιτέλους να αποκτήσουμε πρόσβαση στο "μαύρο κουτί" του καθενός, και σύντομα θα έχουμε τη δυνατότητα να επιλέξουμε και να ανατρέξουμε με ακρίβεια πίσω στις στιγμές που προκλήθηκε βλάβη σε κάποιο ιστό και να τις αντιστρέψουμε», υπογράμμισε
Επισήμανε ότι στην πολιτεία της Καλιφόρνια (η οποία περνάει και αυτή μια ανάλογη οικονομική κρίση με την Ελλάδα) επενδύθηκαν πρόσφατα τρία δισ. δολάρια για τη δημιουργία του Ινστιτούτου Αναγεννητικής Ιατρικής. Ανάλογες επενδύσεις γίνονται και στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα στη Σουηδία, καθώς και σε όλες τις προηγμένες οικονομίες.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηστέργο, είναι χρήσιμη η διατήρηση των βλαστοκυττάρων, τόσο από τον ομφάλιο λώρο όσο και από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα του μωρού. Υπάρχουν, σήμερα, αρκετές περιπτώσεις -κυρίως βλάβες του αιμοποιητικού συστήματος- όπου η μεταμόσχευση αυτών των βλαστοκυττάρων αποδεικνύεται σωτήρια.
«Τα σημαντικότερα στοιχεία, βέβαια, που έχουμε στη διάθεσή μας, αφορούν περιπτώσεις ετερόλογων μοσχευμάτων, όπου δηλαδή τα βλαστοκύτταρα δεν ήταν του ίδιου του ασθενούς, αλλά αυτό ενισχύει ακόμη περισσότερο την ανάγκη να κρατάμε όλοι μας τα βλαστοκύτταρα αυτά», τόνισε.
Σημείωσε ακόμη ότι δεν είναι δίκαιη η χρονική στιγμή για να σχολιάσουμε την κατάσταση της έρευνας στην Ελλάδα, εξέφρασε, όμως την ελπίδα ότι «οι άρχοντες αυτού του τόπου θα αρχίσουν να κατανοούν ότι η επένδυση στην έρευνα είναι μονόδρομος», αφού «το πετρέλαιο, το χρυσάφι κάποτε εξαντλούνται, η ανάγκη, όμως, για νέες υπηρεσίες, τεχνολογίες, λύσεις και γνώση δεν τελειώνει ποτέ».
Ο κ. Χατζηστέργος γεννήθηκε στο Τορόντο του Καναδά και έλκει την καταγωγή του από την Κω "το νησί του Ιπποκράτη". Είναι πτυχιούχος του τμήματος Χημείας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με διδακτορικό στην Παθολογική Ανατομική από το ίδιο πανεπιστήμιο. Στο πανεπιστήμιο του Μαϊάμι βρέθηκε για τις ανάγκες του μεταδιδακτορικού του. Στην Ελλάδα, τόπος κατοικίας του είναι η Κομοτηνή, όπου και το σημαντικό έργο του ανέδειξε ο τοπικός Τύπος, μέσω της εφημερίδας "Χρόνος".
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
 aetoshal