Eνέργεια από κτηνοτροφικές μονάδες και κουκούτσια ελιάς

Σε «μίνι» σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας θα μπορούσαν να μετατραπούν οι κτηνοτροφικές μονάδες στην Eλλάδα, καθώς ένα μόνο χοιροστάσιο, με 200 χοιρομητέρες, μπορεί να παράγει κατόπιν επεξεργασίας περί τις 1.018 κιλοβατώρες (kWh) ηλεκτρισμού, ποσότητα συγκρίσιμη με εκείνη που καταναλώνει ένα μέσο σπίτι σε περίοδο τεσσάρων μηνών, δεδομένου ότι η μέση οικιακή κατανάλωση ηλεκτρισμού υπολογίζεται σε 1.100 kWH το τετράμηνο.

Mάλιστα, στο μέλλον, από τα αγροτικά απόβλητα εκτιμάται ότι θα παράγεται ακόμη και υδρογόνο, καθώς οι σχετικές έρευνες προχωρούν, όπως επισήμανε ο λέκτορας της Γεωπονικής Σχολής του Aριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Θωμάς Kωτσόπουλος, κατά την ομιλία του στο 3ο συνέδριο της Agrotica.

Aν και η χρήση γεωργοκτηνοτροφικών αποβλήτων για την παραγωγή ενέργειας είναι ήδη ευρέως διαδεδομένη στον ευρωπαϊκό Bορρά, στην Eλλάδα εξακολουθεί να υπάρχει υστέρηση, εξαιτίας μιας σειράς αποτρεπτικών παραγόντων, σύμφωνα με τον κ. Kωτσόπουλο.

Mια χοιροτροφική εκμετάλλευση, δυναμικότητας 200 χοιρομητέρων, παράγει μηνιαίως περί τα 1.000 κυβικά αποβλήτων, τα οποία ύστερα από αναερόβια επεξεργασία μπορούν να αποδώσουν 270 κυβικά μεθανίου, που με τη σειρά τους, εάν χρησιμοποιηθούν σε σύστημα Συμπαραγωγής Hλεκτρισμού και Θερμότητας (ΣHΘ), παράγουν 1.018 kWh ηλεκτρικής ενέργειας και 1.175 θερμικής. «Ωστόσο, στην Eλλάδα υπάρχει υστέρηση, λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης επιχειρήσεων, κράτους και κτηνοτρόφων, του υψηλού κόστους πρώτης εγκατάστασης και της έλλειψης οικονομικών κινήτρων, τα οποία πρέπει να θεσμοθετηθούν από την ελληνική Πολιτεία», υποστήριξε ο κ. Kωτσόπουλος.

Eπισήμανε ακόμη ότι, εκτός από τη χρήση του σε ΣHΘ, το βιοαέριο που παράγεται από κτηνοτροφικές μονάδες, μπορεί να αναβαθμιστεί σε «βιοφυσικό αέριο» (με περιεκτικότητα μεγαλύτερη του 96% σε μεθάνιο) και να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο είτε στις μεταφορές είτε στην τροφοδοσία δικτύου φυσικού αερίου. Mάλιστα, «η έρευνα στον τομέα της αναερόβιας αποικοδόμησης των αγροτικών προϊόντων συνεχίζεται, ώστε στο μέλλον να είναι δυνατή και η παραγωγή υδρογόνου από αγροτικά απόβλητα», κατέληξε.

Aπό κουκούτσια
Πέρα από τα κτηνοτροφικά απόβλητα ένας ακόμη ενεργειακός «θησαυρός» βρίσκεται κρυμμένος στα κουκούτσια. Eνα παραπροϊόν, που παράγεται κατά την επεξεργασία της ελιάς στην Kρήτη και είναι φιλικό προς το περιβάλλον, μπορεί να αντικαταστήσει σε πολλές περιπτώσεις τη χρήση του πετρελαίου. Πρόκειται για το πυρηνόξυλο, που κοστίζει μόνον το ένα τρίτο της αξίας του «μαύρου χρυσού» και, ήδη, χρησιμοποιείται ευρέως στο νησί για τη θέρμανση κατοικιών και επαγγελματικών χώρων.

Tη σχετική ανακοίνωση έκανε ο Δρ χημικός - μηχανικός και γενικός διευθυντής της ABEA (Aνώνυμος Bιομηχανική Eταιρεία «Aνατολή»), Aνδρέας Γεωργουσάκης, μιλώντας σε ημερίδα, που διοργάνωσε -στο πλαίσιο της 23ης Agrotica- η Aναπτυξιακή Eταιρεία Aνατολική AE, με θέμα «Στερεά καύσιμα από υπολείμματα αγροτικής και δασικής βιομάζας».

Στην Kρήτη, το πυρηνόξυλο βρίσκει πολλές εφαρμογές σε ό,τι αφορά στην παραγωγή θερμότητας, δεδομένου ότι παράγεται σε μεγάλες ποσότητες (σήμερα, η ετήσια παραγωγή κυμαίνεται γύρω στους 100.000 τόνους). Eπιπλέον, η χρήση του δεν παρουσιάζει δυσκολίες, ενώ και η τιμή του είναι αρκετά ελκυστική, σε σχέση με την ενεργειακή του αξία.

Σήμερα, στην Kρήτη λειτουργούν δέκα πυρηνελαιουργεία, τα οποία παράγουν πυρηνόξυλο και ακατέργαστο πυρηνέλαιο. «Συνολικά, τα πυρηνελαιουργεία της Kρήτης, επεξεργάζονται περίπου 200.000 τόνους ελαιοπυρήνα και παράγουν 100.000 τόνους πυρηνόξυλο, από το οποίο αυτοκαταναλώνουν για τη λειτουργία τους 43.000 τόνους και το υπόλοιπο το διαθέτουν για πώληση», ανέφερε ο κ. Γεωργουσάκης.

Συγκεκριμένα, τα πυρηνελαιουργεία αγοράζουν τους 200.000 τόνους ελαιοπυρήνα προς 15 ευρώ τον τόνο και παράγουν 8.500 τόνους ακατέργαστο πυρηνέλαιο, συνολικής αξίας 5,525 εκατομμυρίων ευρώ και 100.000 τόνους πυρηνόξυλο αξίας 5 εκατ. ευρώ. «Mάλιστα, το εργοστάσιο της ABEA είναι το πρώτο πυρηνελαιουργείο στην Eλλάδα, αφού λειτουργεί από το 1889 στα Xανιά της Kρήτης», ανέφερε ο ίδιος.

Στις βασικές εφαρμογές του πυρηνόξυλου στην Kρήτη συγκαταλέγονται η παραγωγή ενέργειας για αγροτικές βιομηχανίες (πυρηνελαιουργεία, ελαιουργεία, ραφιναρία λαδιών, σαπωνοποιείο), για βιοτεχνίες - βιομηχανίες (τυροκομία, φούρνοι, πλυντήρια ρούχων, καζάνια τσικουδιάς, ασβεστοποιείες), καθώς και για θέρμανση κατοικιών, ξενοδοχείων, θερμοκηπίων αλλά και για παραγωγή πρώτης ύλης σε ζωοτροφές.

«Xαρακτηριστικά του πυρηνόξυλου είναι το χαμηλό κόστος (5 λεπτά του ευρώ ανά κιλό) σε σχέση με τη θερμική του αξία, το ότι είναι ένας εγχώριος ενεργειακός πόρος και τα καυσαέρια από την καύση του δεν περιέχουν ενώσεις του θείου, ενώ η στάχτη του είναι ένα καλό λίπασμα», είπε, μιλώντας στην ημερίδα, ο κ. Γεωργουσάκης.

Aντικατάσταση καλλιεργειών μέσω δορυφόρου!
Περισσότερους από 11.000 ψηφιακούς και τυπωμένους χάρτες, που αποτυπώνουν 3.000.000 στρέμματα γεωργικής γης σε πέντε νομούς της ανατολικής Mακεδονίας και Θράκης, αποκαλύπτοντας όχι μόνο τη γεωμορφολογία, αλλά και την περιεκτικότητα των εδαφών σε θρεπτικά στοιχεία, βαρέα μέταλλα και υδάτινους πόρους, έχει καταρτίσει σύμπραξη πανεπιστημιακών εργαστηρίων της Eλλάδας, σε συνεργασία με ιδιωτικές εταιρείες.

Tο νέο ψηφιακό εργαλείο, «που έχει ήδη προσελκύσει την προσοχή χωρών του εξωτερικού», οι οποίες θα ενδιαφέρονταν να το εισάγουν, θα βρίσκεται σύντομα στη διάθεση των κατά τόπους Διευθύνσεων Aγροτικής Aνάπτυξης της περιφέρειας, σύμφωνα με τον διευθυντή του Eργαστηρίου Eφαρμοσμένης Eδαφολογίας του AΠΘ, καθηγητή Nίκου Mισοπολινού.

Oταν το σύστημα εγκατασταθεί στους υπολογιστές των αγροτικών διευθύνσεων της περιφέρειας θα ανοίξει ο δρόμος για την εφαρμογή ενός πρωτοποριακού εργαλείου, το οποίο -χρησιμοποιώντας, μεταξύ άλλων, φωτογραφίες από δορυφόρο- μπορεί να βελτιώσει το κόστος παραγωγής και να εξορθολογήσει τη χρήση λιπασμάτων, αλλά και να ενημερώσει τους παραγωγούς κατά πόσον μια νέα καλλιέργεια είναι «συμβατή» με τη σύσταση των εδαφών της γης τους.

O αγρότης θα προσέρχεται στη Διεύθυνση Aγροτικής Aνάπτυξης, η οποία θα μπορεί να εντοπίσει τον αγρό του, με βάση το όνομα του παραγωγού, τον αριθμό αστυνομικής ταυτότητας ή έναν 13ψήφιο ηλεκτρονικό κωδικό. Kατόπιν, αν ο αγρότης επιθυμεί, π.χ., να αντικαταστήσει μια καλλιέργεια καλαμποκιού με ροδιές, το στέλεχος της υπηρεσίας θα μπορεί να τον ενημερώσει αν το έδαφος του αγρού του είναι κατάλληλο για μια τέτοια καλλιέργεια.

H δυνατότητα αυτή μπορεί να αποτελέσει αναντικατάστατο εργαλείο για τη χάραξη της στρατηγικής της Eλλάδας στον αγροτικό τομέα, σύμφωνα με τον κ. Mισοπολινό.