Social Icons

.

Σάββατο 16 Μαΐου 2009

Ρουμελιώτικες λέξεις


Αδεδώ: στο ίδιο σημείο
Αμουλάου: ελευθερώνω, λύνω
Ανάμ’κι: Εναπόμεινε
Άφ’κα: Άφησα
Άϊτι : Άντε πήγαινε
Άσουστα: Αυτά που δεν σώνονται
Αλλ’νούς: Άλλους
αμάλαγος:απείραχτος
Αναμουτρουλιάχκα: φοβήθηκα
αλάργα¨=μακριά,
αμάκα=κλοπή,
άπα=σήκωμα μωρού.,
άτα=στράτα μωρού,
άμε=πήγαινε,
ανακούρκουδα=καθιστός στα γόνατα
Βάβα: γιαγιά
Γίν’κι: Έγινε
γιούργια= επιφώνημα ενθουσιασμού για επίθεση,
γκισέμι= ο αρχηγός αρσενικός από τα γίδια,
γκιζερνώ=τριγυρίζω άσκοπα 
Δ’λιά: Δουλειά
ζακάρ=΄πλέξη με σχέδια,
ζιλέ=γιλέκο,
Θα δόϊς: Θα δώσεις
Θα γνέϊς: θα γνέσεις
Θα νυχτόϊς: θα νυχτώσεις
Κατσιούλα:μάλλινο σκουφί (δηλαδή ο κουκουλοφόρος: κατσιουλωμένος)
καψάλι=μισοκαμένο πουρνάρι,
κούτρα=κεφάλι,
κούμαρα=φρούτα,
καλαμάρι=μελανοδοχείο,
κονάκι=σπίτι,
κόνξα=ζαβολιά,
καριόλα=διπλό κρεβάτι ζευγους,
Λ’τσιέται: κυλιέται μέσα σε λάσπες
λαγαρός=καθαρός,
Μπουχτάω:βαριέμαι
Μουλόιμα:Διήγηση
μεσάλι=τραπεζομάντηλο,
μπορ=ο γύρος των καλοκαιρινών καπέλων για την προστασία από τον ήλιο, ,
μαλέτσκο=μαθητευόμενος οικοδόμος,
μπούρδα=μεγάλο σακί,
μίρλα=κλάψα,
μπασμένο=συρρικνωμένο,
μπομπίρκος=μικρός κλαψιάρης,άτακτος,
μπλάνα=μεγάλο κομμάτι χώματος από εκσκαφή,
Νομ’ : δώσε μου
ντου=έφοδος, 
Ξωρέξια:ιδιοτροπίες
Ξακριάζω:ακροβατώ
Ξικουλώνω:ξεριζώνω
Ξστούεννα:Χριστούγεννα
Ουλλ’ νους:όλους
Π’νάου:πεινώ
Πάου καλιά μ’: ώρα μου καλή
Π’ λέτι: που λέτε
Π’ δάγαμι: πηδούσαμε
πρατίνα=προβατίνα,
ροί=δοχείο λαδιού,
ρεγκλάν=ύυπος μανικοκόλησης σε πλεκτά πουλόβερ και ζακέτες,
Σ’βου: σβήνω
Σ’ λουή: έγνοια
Σύμμασι: μάζεψε
Σώνει: αρκεί. φτάνει
Σ’ ναρίζομαι: ετοιμάζομαι
Στραβοκατινιάζω: στραβώνω ολοσχερώς
Στασιό: ανάπαυση
Σουφρώνω: σουρώνω, κάνω πτυχές, κλέβω
Σκριμιδάω:χοροπηδώ
στανιό=καταναγκασμός,
σινάφι =συνεχνία-οικογένεια, 
Τσατούρι: πρόχειρο στέγαστρο
Τσούπα: κόρη
Τυλώνω: παραγεμίζω
Τσινάω: κλωτσάω
Τσιαλαφός: αλαφροϊσκιωτος
Τράτο: περιθώριο. προθεσμία
Τουρλακίδα: γυναίκα ελαφρή και επιπόλαιη
Τότενες: τότε
Τζώρας:ξεροκέφαλος
Τεμπεσίρι: κιμωλία
Ταλίμ’: προσόν, χάρη
Τακίμ’: ασορτί
Τάι: ένα χέρι ξύλο
τσατάλι=διχαλωτό ξύλο,
τσάκα=παγίδα,
τσαούλι=πηγούνι,
τσαουλί=φασόλι,
τσαλί=ξερόκλαδο,
τσίμα=κάτι που δεν περισεύει ,
τζερεμές=φυγόπονος,
τζίτζα=το ελάχιστο,
τρίμμα= μικρή ποσότητα,
τσόλι= κουρελού-φθαρμένο ύφασμα,
Φ’λάου: φυλάσσω
Φ’λεύου: κάνω τραπέζι, κερνώ
Φιλί: κομμάτι από πίτα
Φούρκα: ξύλινη διχάλα
Φούσκος: χαστούκι
Φωτίκια: ρούχα βαπτιστικά
φούμαρα=λόγια αέρος,
φλάρος συνοδεύεται από το (κακός)=κατηγόρια,
Χαϊβάνι: άμυαλο μικρό παιδί
Χαλεύω: ζητάω
Χαψιά: μπουκιά
Χλεμπονιάρης: κιτρινιάρης
Χόχλος: βράση
Χούϊ: άσχημη συνήθεια
Χαλεύου: Ζητώ
Χαζιρεύου: τελειώνω
Ψόφος: πολύ κρύο
Ψισ’ νός: χθεσινοβραδινός
ΜΟΝΟΣΥΛΛΑΒΕΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
Βαλ’τ’σ: βάλε της
Γλέντ’: γλέντι
Γραφ’: γράφει
Δ’λεύς: δουλεύεις
Δ’λειά:δουλειά
Δοστ’:δώσε του
Δ’κοτ:δικό του
Ζ’μι:ζουμί
Ζ’λαπ’:ζουλάπι
Θερμ’: Θέρμη
Θαρθ’:θα έρθει
Θ’καρ’:θηκάρι
Θ’λειά:θηλειά
Καδ’:Κάδη
Κειος: εκείνος
Κ’τη: κουτή
Κ’τι: κουτί
Κ’τση: κουτσή
Κ’φο:κουφό
Κλειού: κλείνω
Κρίν’τ:μίλησέ του
Κλουρ:κουλούρι
Κνουπ‘:κουνούπι
Κταβ’:κουτάβι
Κλειού:κλείνω
Κ’νεις:κουνήσου
Κ’βαρ’:κουβάρι
Λ’ταρ:λυτάρι
Μ’κρο:μικρό
Μυτ’:μύτι
Ματ’:μάτι
Μόρθ’:μου έρθει
Ναμ’: δώσε μου
Ντλαπ:ντουλάπι
Ξερσ:ξέρεις
Π’λια:πουλιά
Πλυσ‘: πλύσου
Π’λω:πωλώ
Π’λεις:πωλείς
Π’λι:πουλί
Π’λος:πυλός
Παρ’ς:πάρεις
Πραζ’:πειράζει
Π’στεβ:πιστεύει
Πνιξ’:πνίξου
Παρ’ς:πάρεις
Ραβ‘:ραβει
Ριξτ’:ρίξε του
Ρεβ’:ασθενεί
Σ’βου:σβήνω
Σκει: Σκίζει
Σκ’φι:σκουφί
Σκαβ’ς:σκάβεις
Σβεις: σβήνεις
Σκαβ’σ:σκάβεις
Σκ’λι: σκυλί
Σβου:σβήνω
Σκα:σκάζει
Σπιτ:σπίτι
Σφιξ΄:σφίξου
Σ’κια:συκιά
Τ’λιού:τυλίγω
Φ’λει:φιλεί
Φ’λι:φιλί
Φ’τλια:φυτιλιά,τσίγκλισμα,
έναυσμα
Φκιάρ’: φτυάρι
Φτεις: φτύνεις
Φτου: φτύνω
Φεξ’:φέξει
Φτσο:λειψό
Χ’λιαρ’:κουτάλι
Χερ’:χέρι

5 σχόλια:

  1. πολύ μου άρεσαν. επίτρεψε μου να προσθέσω το απ'στομάω= αναποδογυρίζω, το σ'κωνομαι= σηκώνομαι, το χάσκο=χάσικο (άσπρο ψωμί, πολυτελείας)και άλλα μπόλικα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. επίσης το επίθετο τουρξός =παλαβός, λοξός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. απάν = επάνω, σα' κατ'=κάτω και απάν κατ'= πάνω κάτω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "ορθή" ρουμελιώτικη γραφή των λέξεων: αδιδώ (όχι αδεδώ, διότι στα Ρουμελιώτικα τα άτονα ε και αι προφέρονται ι π.χ. παιδί-πιδί, έδεσα τον γάϊδαρο= έδισα του γμάρ κλπ, αμάλαγος-αμάλαγους, διότι το άτονο ο προφέρεται ου. π.χ. ο Γιώργος-ου Γιώργους, ομοίως και το άτονο ω ξαπλώνω-ξαπλώνου, το σώνει προφέρεται σώνj. το σύμβολο j χρησιμοποιείται για να αποδοθεί η ημίτονη προφορά των συλαβών -νει, -νι, όπως στη λέξη νιός (νέος) π.χ. πεπόνι-πιπόνj.
    Και ένας κανόνας προφοράς-ανέκδοτο. όλα τα ουσιαστικά που λήγουν σε -ρι αποβάλουν (σίγαση,αφωνία) το ι. π.χ. τσεκούρι-τσικούρ. ποδάρι-πουδάρ, κουφάρι-κφάρ κλπ. εξαιρούνται τα τρακτέρι, ασανσέρι και ταγιέρι!!! Β.Χ.Γ

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΠΕΣ ΤΟ ΜΕ ΔΙΚΑ ΣΟΥ ΛΟΓΙΑ