Τα γονίδια ενός ανθρώπου μπορεί να επηρεάζουν το ύψος του χρέους του, σύμφωνα με μια νέα έρευνα, η οποία, για πρώτη φορά, υποστηρίζει ότι όσοι έχουν ένα συγκεκριμένο γονίδιο, το οποίο συνδέεται με την παρορμητική και εθιστική συμπεριφορά, έχουν 16% περισσότερες πιθανότητες να έχουν αυξημένα χρέη στην πιστωτική κάρτα τους.
Με άλλα λόγια, μερικοί άνθρωποι έχουν γενετική προδιάθεση να συσσωρεύουν χρέη, ενώ ίσως εντοπίστηκε το πρώτο γονίδιο που σχετίζεται με τη συμπεριφορά των δανειζόμενων στον πραγματικό κόσμο της οικονομίας.
Η έρευνα, που παρουσιάστηκε στο περιοδικό "LSE Research" της London School of Economics, έγινε από τον Ζαν-Εμανουέλ Ντε Νεβ της Σχολής Οικονομικών του Λονδίνου (LSE) και τον Τζέημς Φάουλερ του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, που είναι γνωστός και ως συνεργάτης του ελληνο-αμερικανού Νίκολας Χρηστάκη, μαζί με τον οποίο έχει γράψει το βιβλίο "Συνδεδεμένοι".
Οι ερευνητές εστίασαν την προσοχή τους στο ήδη γνωστό από προηγούμενες έρευνες γονίδιο ΜΑΟΑ, το οποίο συνδέεται με τους νευροδιαβιβαστές (σεροτονίνη, ντοπαμίνη, αδρεναλίνη), τις χημικές ουσίες στον εγκέφαλο που, μεταξύ άλλων, επηρεάζουν την ψυχική διάθεση ενός ανθρώπου, τον καρδιακό ρυθμό του, τις μαθησιακές ικανότητές του κ.α. Το ΜΑΟΑ έχει ήδη συνδεθεί με την αντικοινωνική και εγκληματική συμπεριφορά στους εφήβους, την κατάθλιψη, την επιθετικότητα (έχει αποκληθεί και "γονίδιο του πολεμιστή")- και τώρα με το χρέος!
Κάθε άνθρωπος έχει ένα ζεύγος γονιδίων ΜΑΟΑ (ένα από τον πατέρα κι ένα από τη μητέρα του), εκ των οποίων το ένα γονίδιο μπορεί να είναι "αποτελεσματικό" και το άλλο "αναποτελεσματικό", όσον αφορά το βαθμό που επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές και, κατ' επέκταση, τη διάθεση και συμπεριφορά του ατόμου. Τα "αποτελεσματικά" γονίδια ΜΑΟΑ διασπούν πιο γρήγορα τους νευροδιαβιβαστές, ενώ τα "αναποτελεσματικά" αργούν.
Οι ερευνητές εξέτασαν δείγμα 2.500 ανθρώπων ηλικίας 18 έως 26 ετών και σύγκριναν το γενετικό χάρτη τους με τους λογαριασμούς στην πιστωτική κάρτα τους. Διαπίστωσαν ότι όσοι διέθεταν στο DNA τους τη λεγόμενη "αναποτελεσματική" παραλλαγή του συγκεκριμένου γονιδίου, είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να βρίσκονται "στο κόκκινο", δηλαδή να χρωστάνε. Η πιθανότητα ήταν μεγαλύτερη σε ποσοστό από 8% (αν μόνο το ένα από τα δύο γονίδια του ζεύγους ΜΑΟΑ ήταν "αναποτελεσματικό" έως 16% (αν και τα δύο γονίδια, που είχαν δηλαδή κληρονομηθεί και από τους δύο γονείς, ήταν "αναποτελεσματικά").
Όπως δήλωσε ο Ντε Νεβ, "είναι ξεκάθαρο από τα δεδομένα ότι αυτό το "αναποτελεσματικό" γονίδιο, που εν μέρει κυβερνά τις παρορμήσεις μας, παίζει σημαντικό ρόλο στο κατά πόσο κάποιος έχει χρέη στην πιστωτική κάρτα του. Φυσικά δεν είναι ο μοναδικός παράγων -το περιβάλλον μας, άλλα γονίδια και η αλληλεπίδραση όλων αυτών παίζει ρόλο- αλλά σίγουρα είναι σημαντικός παράγων".
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, περίπου οι μισοί άνθρωποι διαθέτουν έστω μια "αναποτελεσματική" γονιδιακή παραλλαγή του ΜΑΟΑ, που προσδίδει γενετική προδιάθεση για αύξηση του χρέους. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το ζήτημα εγείρει σημαντικά ερωτήματα για το δέον γενέσθαι, καθώς στο μέλλον μπορεί να γίνονται γενετικά τεστ στους ανθρώπους, με δείγμα από τις τρίχες των μαλλιών ή το σάλιο τους, για να διαπιστώνεται κατά πόσον είναι γενετικά επιρρεπείς στο χρέος περισσότερο από άλλους.
Όπως υποστηρίζουν, στο μέλλον μια τράπεζα θα μπορούσε να χρησιμοποιεί αυτή τη γενετική πληροφορία για να αποφασίζει αν θα δανείζει κάποιον ή αν θα του χρεώνει μεγαλύτερο επιτόκιο, λόγω του αυξημένου ρίσκου υπερχρέωσης. Για αυτό το λόγο, οι δύο ερευνητές προτείνουν οι κυβερνήσεις να εφαρμόσουν νομοθεσία που θα απαγορεύει κάθε πράξη γενετικής διάκρισης σε οικονομικά ζητήματα.
Οι ερευνητές επίσης καλούν τους επιστήμονες να κάνουν περαιτέρω έρευνες για να ανακαλύψουν και άλλα γονίδια που πιθανώς σχετίζονται με την οικονομική συμπεριφορά και έτσι να θεμελιώσουν καλύτερα την επίδραση των ασυνείδητων και ανεξέλεγκτων βιολογικών παραγόντων στα οικονομικά θέματα.

ΑΠΕ-ΜΠΕ