Τα κινητά εκνευρίζουν τον κουτσοµπόλη εγκέφαλο

Οκοτσουµπόλης εγκέφαλος! Αυτός φταίει που αισθανόµαστε ιδιαίτερη ενόχληση όταν ακούµε κάποιον να µιλάει στο κινητό του, µέσα σε κλειστό χώρο!
Το παραδέχονται οι περισσότεροι άνθρωποι. Οταν ακούν έναν άλλον άνθρωπο που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση να µιλά για αρκετή ώρα στο κινητό του, τότε αρχίζουν και ενοχλούνται. Και όσο η ώρα περνά και η συνοµιλία συνεχίζεται, τότε αυξάνεται προοδευτικά και η ενόχλησή µας που τείνει να µετατραπεί σε εκνευρισµό.
Ορισµένοι επιστήµονες, ειδικοί στη γλωσσολογία και την ψυχολογία, είχαν αντιληφθεί ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 το συγκεκριµένο φαινόµενο που προκαλεί η κλιµακούµενη χρήση των κινητών τηλεφώνων. Και πριν από λίγο καιρό, µια οµάδα ειδικών από το Πανεπιστήµιο Κορνέλ των ΗΠΑ επιχείρησε να επαληθεύσει και πειραµατικά την ενόχληση που νιώθουµε ακούγοντας συνοµιλίες µέσω κινητών και κυρίως να διερευνήσει τα αίτιά της.
Θεωρούσαν βέβαιο ότι κάποιο κέντρο του εγκεφάλου δείχνει να δυσανασχετεί, όµως δεν ήξεραν τον λόγο. Ετσι λοιπόν οι επιστήµονες, µε επικεφαλής την Λόριν Εµπερσον, συνεργάστηκαν µε περίπου 40 εθελοντές από τους οποίους ζήτησαν να πραγµατοποιήσουν µια σειρά διαδοχικών τεστ µε σκοπό να καταγράψουν τις αντιδράσεις τους υπό την επίδραση συγκεκριµένων ερεθισµάτων. Οι εθελοντές θα συµπλήρωναν στο χαρτί διάφορες ασκήσεις δεξιοτήτων, ακούγοντας κάθε φορά στον χώρο όπου βρίσκονταν δύο ανθρώπους να µιλούν µεταξύ τους, έναν άνθρωπο να µονολογεί και κάποιον να µιλά στο κινητό του. Το πείραµα περιελάµβανε και την επίλυση των ασκήσεων σε περιβάλλον απόλυτης ησυχίας. Κάτω από τη βάση
Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι όταν οι εθελοντές άκουγαν τη συνοµιλία από το κινητό (αποκαλείται µισός διάλογος επειδή ακούγεται µόνο µία φωνή) δεν µπορούσαν να συγκεντρωθούν και οι επιδόσεις τους στο διαγώνισµα ήταν κάτω... από τη βάση. Φάνηκε δηλαδή ότι για κάποιο λόγο οι εθελοντές είχαν «τσιτώσει» τα αυτιά τους για να µαντέψουν τι έλεγε η φωνή στην άλλη άκρη της γραµµής αλλά µάταια. Τι συνέβαινε λοιπόν;
Οπως οι ίδιοι ανέφεραν στην επιστηµονική επιθεώρηση «Ρsichological Science», η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι ο εγκέφαλός µας προσπαθεί να αποκτήσει ολοκληρωµένη εικόνα της... µισής συνοµιλίας που ακούει µε αποτέλεσµα να κουράζεται προσπαθώντας να µαντέψει τι λέει εκείνος ή εκείνη που βρίσκεται στην άλλη άκρη και κυρίως πού πάει το πράγµα!
Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλός µας εξανίσταται όταν δεν βγάζει άκρη! Σε έναν διάλογο ξέρουµε τι λένε και τα δύο µέρη. Μπορούµε µάλιστα να προβλέψουµε και την απάντηση ανάλογα µε την ερώτηση, υποβοηθούµενοι από τις εκφράσεις του προσώπου. Στον µονόλογο επίσης ξέρουµε. Μόνος του τα λέει αυτός, µόνος του τα ακούει και βγαίνει και νόηµα.
Εκνευρισµός
Στο κινητό όµως ο εκνευρισµός αρχίζει να µας κυριεύει επειδή δεν ξέρουµε τι λέει και τι ρωτάει το πρόσωπο στην άλλη άκρη της γραµµής, µε αποτέλεσµα να διαταράσσεται ο µηχανισµός του εγκεφάλου που συναρµόζει τον λόγο και τον τοποθετεί σε µια λογική ακολουθία.
Εποµένως ο εγκέφαλός µας δυσκολεύεται να παρακολουθήσει την εξέλιξη µιας συνοµιλίας και η δυσκολία αυτή πάει κόντρα στον µηχανισµό που διαθέτει για την κατανόηση του λόγου.
Ισως όµως είναι και κάτι περισσότερο. Ο δρ Μαρκ Λίµπερµαν που είναι γλωσσολόγος στο πολιτειακό Πανεπιστήµιο της Πενσυλβάνιας των ΗΠΑ είχε διαπιστώσει πρόσφατα ότι όταν ένας άνθρωπος ακούει µια συνοµιλία στο κινητό, έναν µισό διάλογο, τότε το πρόσθιο τµήµα του εγκεφάλου του – που µεταξύ των άλλων περιλαµβάνει το κέντρο λήψης αποφάσεων – αρχίζει και πάλλεται ύστερα από µερικά δευτερόλεπτα.
Απόσπαση προσοχής
Κατά την άποψή του, επιτελεί µια αυτοµατοποιηµένη κίνηση να διαβάσει τον νου του ανθρώπου που µιλά στο κινητό. Αυτό απαιτεί περισσότερη προσπάθεια και απόσπαση της προσοχής. Αν αναλογιστεί κάποιος ότι για παράδειγµα την περασµένη χρονιά στις ΗΠΑ οι Αµερικανοί ξόδεψαν 2,3 τρισεκατοµµύρια λεπτά µιλώντας στα κινητά τους και ότι σε αυτόν τον πλανήτη 4,6 δισ. άνθρωποι έχουν κινητά, τότε ένα πράγµα γίνεται αµέσως αντιληπτό: έρχονται δύσκολες εποχές για τον εγκέφαλο.