Το τσίπουρο (τσίπρο)

Τοτσίπουρο είναι ένα ελληνικό αλκοολούχο ποτό το οποίο ξεκίνησε την πορεία του πριν από επτά περίπου αιώνες στα μοναστήρια του Αγίου Όρους. Η Τσικουδιά(ή η Ρακή) στην Κρήτη είναι κάτι ανάλογο, ωστόσο η κυριότερη διαφορά είναι ότι η τσικουδιά είναι προϊόν μονής απόσταξης. Σε άλλες χώρες παρόμοια ποτά είναι η ιταλική Γκράπα και το Αράκ της Μέσης Ανατολής.
Το τσίπουρο έχει τις περισσότερες φορές 36 με 45 αλκοολικούς βαθμούς.
 Ιστορία
Η παραγωγή του τσίπουρου χάνεται μέσα στο βάθος του χρόνου, λέγεται όμως πως ξεκίνησε τον 14ο αιώνα στο Άγιο Όρος από μοναχούς που διαβιούσαν εκεί. Με τα χρόνια εξαπλώθηκε σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως στη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία και την Κρήτη.
Μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα η παραγωγή τσίπουρου γινόταν αποκλειστικά κατ’ οίκον, δεν υπήρχε δηλαδή μαζική βιομηχανική παραγωγή. Από παλιά ένα άχρωμο αλκοολούχο ποτό παράγεται και πίνεται κάθε χρόνο σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Είναι γνωστό με διάφορα ονόματα: τσίπουρο, αράκ, γκράπα. Αποστάζεται από τα υπολείμματα των σταφυλιών, σαν ο άνθρωπος να θέλησε να εκμεταλλευτεί όσο περισσότερο το δώρο των θεών το αμπέλι.
Τσίπουρο ονομάζεται στην Ελλάδα το απόσταγμα από στέμφυλα, δηλαδή από τη μάζα που απομένει μετά τη συμπίεση των σταφυλιών. Αυτή η μάζα αποτελείται από κουκούτσια και φλοιούς, ενώ μπορεί να περικλείει και κάποιο ποσοστό αζύμωτου μούστου, μούστου σε ζύμωση ή και κρασιού.
Η παρασκευή
Το τσίπουρο παρασκευάζεται με την απόσταξη στέμφυλων, δηλαδή από τα υπολείμματα των σταφυλιών που μένουν μετά το πάτημα και την εξαγωγή του μούστου. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο λευκά όσο και κόκκινα σταφύλια. Κατά την απόσταξη προστίθενται συνήθως στον αποστακτήρα, εκτός από τα στέμφυλα, αρωματικές ουσίες όπως ο γλυκάνισος, μάραθος κ.α. Ο γλυκάνισος είναι η αιτία του ασπρίσματος του τσίπουρου όταν προστίθεται νερό ή πάγος. Ορισμένες φορές το τσίπουρο αποστάζεται και δεύτερη φορά καθώς έτσι βελτιώνεται η ποιότητα του.
Από τα τέλη του Οκτώβρη έως τα μέσα του Δεκέμβρη  σε όλη την Ελλάδα «βράζει ο τόπος». Παραδοσιακά καζάνια ετοιμάζουν το «αγιονέρι», με αποκορύφωμα τις διάφορες γιορτές τσίπουρου σε πολλές περιοχές, οι οποίες συνοδεύονται με παραδοσιακά γλέντια. Η πώληση αποσταγμάτων για απευθείας κατανάλωση ήταν απαγορευμένη μέχρι το 1988. Μόνο οι αμπελουργοί σε ορισμένες περιοχές, είχαν το δικαίωμα να αποστάζουν και να εμπορεύονται σε τοπικό επίπεδο, ενώ επιτρεπόταν και η πώληση του αποστάγματος, σε εταιρίες παραγωγής οινοπνεύματος. Σήμερα με την ψήφιση νόμου από το 1988, επιτρέπεται η παραγωγή και η διάθεση τσίπουρου σε όλη την Ελλάδα μόνο με ειδική άδεια. Το τσίπουρο αυτό φορολογείται, ενώ η διάθεση του μη εμφιαλωμένου αποστάγματος απαγορεύεται.
Κατανάλωση
Το τσίπουρο σερβίρεται σε μικρά ποτήρια και καταναλώνεται κάποιες φορές σκέτο, αλλά συνήθως με συνοδεία μεζέδων. Εκλεκτοί μεζέδες για τσίπουρο θεωρούνται ο παστουρμάς, τα παστά και οι ελιές. Πολλές φορές προστίθεται στο ποτό νερό ή πάγος.
.krokees