Το γαμήλιο εμβατήριο και η ιστορία του

Τογαμήλιο εμβατήριο είναι ένα από τα πιο γνωστά μουσικά θέματα, και προφανώς το πιο γνωστό τραγούδι γάμου. Ακούγεται ανελλιπώς σε όλες τις τελετές στο Δυτικό κόσμο, αν και πρόσφατα έχει υιοθετηθεί και από τις πιο αναπτυγμένες Ασιατικές χώρες, καθώς έχει καθιερωθεί ως το μουσικό σήμα κατατεθέν των γάμων. Το γαμήλιο εμβατήριο αποτελεί παράδοση στον δυτικό κόσμο από το 1858.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ένα αλλά δύο γαμήλια εμβατήρια, που αποτελούν δυο εντελώς διαφορετικές συνθέσεις. Η πρώτη, με τον τίτλο «Γαμήλιο Χορωδιακό», ακούγεται κατά τη διάρκεια της τελετής του γάμου και γράφτηκε από τον Ρίχαρντ Βάγκνερ το 1848 για την όπερα «Λόενγκριν». Για πάνω από 100 χρόνια αυτό το κομμάτι ήταν το δημοφιλέστερο γαμήλιο εμβατήριο και συνόδευε την είσοδο της νύφης στην εκκλησία.
Η δεύτερη πιο διάσημη σύνθεση για γάμους αποτελεί δημιουργία του Φέλιξ Μέντελσον και είθισται ν’ ακούγεται καθώς το ζευγάρι βγαίνει από την εκκλησία. Συνετέθη το 1842 για το έργο του Σαίξπηρ «Ονειρο θερινής νυκτός». Αυτό το κομμάτι, του Μέντελσον είναι πιο γνωστό ως γαμήλιο εμβατήριο.
Και τα δύο γαμήλια μουσικά θέματα προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του κόσμου, όταν η πριγκίπισσα Βικτόρια της Αγγλίας τα επέλεξε για τον γάμο της με τον πρίγκιπα της Πρωσίας, στις 25 Ιανουαρίου του 1858.
Στο Νέο Κόσμο έγινε δημοφιλής εξαιτίας της γοητείας που ασκούσε η ευρωπαϊκή μόδα στις εύπορες τάξεις των Αμερικανών στα τέλη του 19ου αιώνα. Έτσι, ένας διπλωμάτης που επέστρεψε στη Νέα Υόρκη μετά από ένα ταξίδι στην Ευρώπη προέτρεψε μια πλούσια κληρονόμο την οποία επρόκειτο να παντρευτεί να διαλέξει τη μουσική του Βάγκνερ για να συνοδεύσει την είσοδό της στην εκκλησία.
Καθώς οι περισσότεροι κοινοί θνητοί ήθελαν να δώσουν μία αριστοκρατική νότα σ’ αυτή την ξεχωριστή στιγμή της ζωής τους, τα επόμενα χρόνια υιοθέτησαν ως παράδοση το γαμήλιο εμβατήριο.
Σήμερα ωστόσο όταν ένα ζευγάρι επιλέγει τα τραγούδια του γάμου δεν υφίστανται κανόνες και περιορισμοί. Η παράδοση μπορεί να υπαγορεύει κλασική μουσική γάμου, ωστόσο το ζευγάρι έχει τον τελευταίο λόγο.
Ο Μέντελσον και η μουσική του
Η τέχνη του θεωρείται ότι συγκεντρώνει ένα κράμα από κλασικά και ρομαντικά στοιχεία, αλλά, ίσως είναι λίγο πιο “τυπική” απ’ ότι θα έπρεπε, σαν να ακολουθεί τον κανόνα πολύ περισσότερες φορές απ’ όσες θα έπρεπε να τον καταργεί. Ένα τμήμα των έργων του είναι πολύ δημοφιλές στο κοινό, ιδιαίτερα το “Όνειρο Θερινής Νύκτας”, ίσως το καλύτερο του έργο, που έγραψε μόλις δεκαεπτά ετών και καθιερώθηκε στις γαμήλιες τελετές.
Το στυλ του είναι καθαρά ρομαντικό, αλλά δίνει σημαντική έμφαση στη μελωδία και στον ρυθμό – στοιχεία των κλασικών. Εξάλλου, από άποψη τεχνικής χρησιμοποιεί ευρέως τα κλασικά υποδείγματα. Πέρα από τις πολύ καλές στιγμές του, δηλαδή έργα του που παίζονται ακόμα και σήμερα, τα έργα του δεν χαρακτηρίζονται από αυτό το κάτι παραπάνω που θα έγραφε ιστορία, με αποτέλεσμα το Γαμήλιο εμβατήριο να είναι το έργο που αναγνωρίζουν οι περισσότεροι.
Ο Βάγκνερ και η Μουσική του
Ο Βάγκνερ αντίθετα υπήρξε σημαντικότατος συνθέτης και ουσιαστικά αναμορφωτής της οπερατικής τέχνης και αισθητικής. Μέσα στις πολυάριθμες όπερές του εξερεύνησε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων με μουσικά μέσα πλούσια και πολλά στοιχεία νεωτερισμού. Επέδρασε σε πολύ μεγάλο βαθμό σε μεταγενέστερους συνθέτες ακόμα και εκτός του χώρου της όπερας.
Σαν άνθρωπος ο Βάγκνερ είχε αρκετά αμφιλεγόμενες ιδέες και πρακτικές αλλά σαν μουσικός γνώρισε την κοινή αποδοχή και καταξίωση. καθιέρωσε την “ατελείωτη” μελωδία (στην οποία οι τελικές πτώσεις συνεχώς αναβάλλονται σαν μία ιδέα για σύνδεση των διαφόρων σκηνών μεταξύ τους) αλλάζοντας εντελώς τη μορφή μιάς όπερας. Σε αυτή την ιδέα βασίζεται και το Γαμήλιο Χορωδιακό που εντυπωσίασε τόσο πολύ τους ακροατές του και τους ευγενείς της εποχής, ωθώντας τους να το χρησιμοποιήσουν σαν γαμήλιο εμβατήριο.
eros-erotas