Τα δώρα των Χριστουγέννων

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους υπάρχει μία κρυμμένη γλώσσα στην εθιμοτυπική μας δραστηριότητα κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Αν μας παρατηρήσει κανείς τότε, θα καταλάβει πολλά για τον χαρακτήρα και τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Στην καρδιά αυτής της εορταστικής δράσης βρίσκεται η ανταλλαγή δώρων με αγαπημένα μας πρόσωπα, φίλους και γνωστούς. Ώστε κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο να συσσωρεύονται ψυχαναλυτικές ενδείξεις, πολύ προσωπικά μας δεδομένα... Οι ανθρωπολόγοι, από την άλλη πλευρά, καλούνται να αντιμετωπίσουν το παράδοξο της ολοένα αυξανόμενης εμπορευματοποίησης των διακοπών, για την οποία παραπονιούνται πολλοί ότι βλάπτει την ουσία και το νόημα των Χριστουγέννων. Οι μετρήσεις των ειδικών αποκαλύπτουν πως οι αγορές μας τείνουν να πολλαπλασιάζονται χρόνο με τον χρόνο. Αρκεί να σκεφτούμε, βέβαια, πως πρόκειται για την πιο σημαντική -από κοινωνιολογική σκοπιά- ανταλλαγή δώρων στη σύγχρονη αμερικάνικη κουλτούρα. Αντίστοιχα, στην Αγγλία περίπου το 8% της οικονομίας της χώρας δαπανάται για την παραγωγή τέτοιων εποχιακών προϊόντων, ενώ τα δώρα των Χριστουγέννων αντιστοιχούν στο 4% του ετήσιου κατά κεφαλήν εισοδήματος. Το ποσοστό αυτό πιθανόν να είναι μεγαλύτερο στην Ιαπωνία. Πώς μπορεί, όμως, τα Χριστούγεννα να είναι ταυτόχρονα μία μεγάλη θρησκευτική γιορτή και η μεγαλύτερη εμπορική γιορτή στον χριστιανικό -και όχι μόνο- πληθυσμό; Σύμφωνα με τους ανθρωπολόγους, τα ψώνια και η ανταλλαγή δώρων αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων γιατί βοηθούν στο να επιβεβαιώνονται οι οικογενειακές αξίες σε έναν διαρκώς αυξανόμενο, υλιστικό και απρόσωπο κόσμο.
openscience