O αναδραστικός κύκλος της σκέψης αποτελεί ένα μοντέλο που εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται οι σκέψεις με τα συναισθήματα και τις πράξεις μας. Η λέξη ‘ανάδραση’ ουσιαστικά σημαίνει ανατροφοδότηση ενός συστήματος από την είσοδο στην έξοδο του. Στην περίπτωση του συγκερκιμένου μοντέλου, οι σκέψεις τροφοδοτούν της πράξεις που με τη σειρά τους ανατροφοδοτούν νέες σκέψεις και ούτω καθεξής.
Η κατανόηση του μοντέλου και η εξάσκηση πάνω στην καλύτερη εφαρμογή του αποτελεί ουσιαστικό εργαλείο στην προσπάθεια του ατόμου για απώλεια βάρους. Θα προσπαθήσουμε με απλά λόγια να εξηγήσουμε το μοντέλο και την εφαρμογή του σε όσους θέλουν να χάσουν βάρος.
Οι σκέψεις μας συνιστούν την βάση ή αν θέλετε την γενεσιουργό αιτία των πράξεων μας, των επιλογών μας και γενικότερα της κατάστασης στην οποία έχουμε περιέλθει. Οι σκέψεις με τη σειρά τους, ανάλογα με το περιεχόμενο τους, οδηγούν σε συγκεκριμένα συναισθήματα (συσάρεστα ή ευχάριστα) και μας παρακινούν σε δράση. Η δράση μας, οδηγεί σε ένα αποτέλεσμα το οποίο στη συνέχεια φέρνει επόμενες σκέψεις και ο κύκλος συνεχίζεται.
Στη περίπτωση του ατόμου που θέλει να χάσει βάρος, για να μπορέσει να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικά σημαντικό να έχει τις κατάλληλες σκέψεις κατά την έναρξη της προσπάθειας, προκειμένου να οδηγήσει τον εαυτό του στην απώλεια βάρους.
Έστω ότι το άτομο ξεκινά με την αρνητική σκέψη ‘Δεν θα καταφέρω ποτέ να αδυνατίσω γιατί το έχω επιχειρήσει άπειρες φορές και πάντα αποτυγχάνω’. Αυτή η σκέψη αυτόματα γεννά συναισθήματα ματαίωσης, θλίψης και το άτομο αισθάνεται ‘ανίκανο/ ανύμπορο΄ να ακολουθήσει μια υποθερμιδική διατροφή.
Κατά συνέπεια δρά σύμφωνα με τις σκέψεις και τα συναισθήματα του, δηλαδή συνεχίζει να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες τροφής, ‘χαλάει΄την όποια προσπάθεια για απώλεια βάρους έχει ξεκινήσει και το αποτέλεσμα των πράξεων του είναι να μήν χάνει βάρος ή ακόμα χειρότερα, να αυξάνει περισσότερο το βάρος του. Αυτό το αποτέλεσμα οδηγεί σε περισσότερες αρνητικές σκέψεις και έτσι το μοντέλο ανατροφοδοτείται και ξεκινά και πάλι ο ‘αρνητικός’ κύκλος. Άρα έχουμε περισσότερες αρνητικές σκέψεις και κατά συνέπεια περισσότερα κιλά...
Tώρα ας πάρουμε την περίπτωση του ατόμου που ξεκινά την προσπάθεια απώλειας βάρους με θετική σκέψη. ‘Θα τα καταφέρω να χάσω τα περιττά κιλά ακόμα και αν έχω αποτύχει στο παρελθόν γιατί αυτή τη φορά θα προσπαθήσω πιο συστηματικά/ με πιο αποδοτικό τρόπο/ είμαι πιο έτοιμος να προσπαθήσω ή έχω μεγαλύτερο κίνητρο από άλλες φορές’.
Αυτόματα, η θετική αυτή σκέψη θα δημιουργήσει θετικά συναισθήματα και το άτομο θα νιώσει ικανό να πετύχει και χαρούμενο για τη νέα προσπάθεια απώλειας βάρους που φαίνεται ευοίωνη.
Το άτομο προχωρά σε σωστή δράση, ακολουθώντας με πειθαρχία αλλά ταυτόχρονα ευχάριστα ένα πρόγραμμα διατροφής πιστεύοντας ότι έτσι θα πετύχει το στόχο του. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι η απώλεια βάρους και η επίτευξη του στόχου που δημιουργεί ευχάριστες σκέψεις. Συνεπώς, αν το άτομο βρεθεί ξανά στη διαδικασία απώλειας βάρους, θα έχει στο μυαλό του μια ‘θετική έκβαση’ καθώς ο αναδραστικός κύκλος της σκέψης του θα είναι θετικός.
΄Εχει λοιπόν μεγάλη σημασία, όταν ξεκινάτε μια προσπάθεια απώλειας βάρους, να κατευθύνετε το μυαλό σας πάντα σε θετικές σκέψεις σε σχέση με τον τελικό στόχο σας. Οι θετικές σκέψεις θα καλλιεργήσουν θετικά συναισθήματα, θετικές πράξεις και το επιθυμητό τελικό αποτέλεσμα!

Από την Κάλλια Θ. Γιαννιτσοπούλου
Κλινική διαιτολόγο – διατροφολόγο, MSc, MBA, SRD
Υπεύθυνη του Επιστημονικού Διαιτολογικού Κέντρου ‘Σώμα Υγιές’
ygeia-online