Όταν ο θεός του χρυσού φεγγαριού και των παγωμένων ανέμων, ο Κετζακότλ, δώρισε στους ανθρώπους τη φωτιά, το νερό και το ψωμί, τους έδωσε μαζί και ένα άλλο δώρο: το κακάο.
Οι Μάγια ήταν οι πρώτοι που καλλιέργησαν το κακάο. Όταν οι Μάγια καταλήφθηκαν από τους Αζτέκους, πλήρωναν φόρους και έκαναν συναλλαγές χρησιμοποιώντας ως νόμισμα σπόρους από κακάο. Δέκα σπόροι αντιστοιχούσαν σε ένα κουνέλι. Εκατό σε ένα σκλάβο. Το κακάο θεωρείτο τροφή κατάλληλη μόνο για τους θεούς, ιδανική για να έχει όποιος την πίνει δύναμη. Λέγεται ότι ο Μοντεζούμα, ο αυτοκράτορας των Αζτέκων, έπινε 50 φλιτζάνια κακάο πριν επισκεφθεί το χαρέμι του.
Όταν ο Κορτέζ φτάνει στο Μεξικό, το χλωμό του δέρμα και η μακριά γενειάδα που ανεμίζει εντυπωσιάζει τους Αζτέκους, που τον υποδέχονται σαν θεό. Ο Κορτέζ εκτιμάει το κακάο και φτιάχνει φυτείες στο όνομα του βασιλιά της Ισπανίας. Το 1858 το πρώτο φορτίο κακάο φτάνει στην Ισπανία, που κρατάει μυστικό από τις άλλες χώρες τον τρόπο παρασκευής του. Όχι όμως για πολύ. Δύο Ισπανίδες πριγκίπισσες θα κάνουν σύντομα εξαγωγή αυτής της καινούριας γεύσης στη Γαλλία.
Η Άννα η Αυστριακή παντρεύεται το Λουδοβίκο τον 13ο και μαθαίνει στην γαλλική αυλή το ρόφημα κακάο. Η Μαρία Τερέζα κάνει δώρο γάμου στον Λουδοβίκο τον 14ο μια πλάκα σοκολάτας. Κι από γαμήλιο δώρο, η σοκολάτα εξαπλώνεται στην Ευρώπη και γίνεται πια σήμερα το δημοφιλέστερο δώρο που χαρίζουμε του Αγίου Βαλεντίνου.
Το 1861 παράγεται και πωλείται από τον Richard Cadbury το πρώτο κουτί με σοκολατάκια, σε σχήμα καρδιάς, για τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου. Από τότε περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής σοκολάτας πωλείται για την γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες δωρίζονται περίπου 35 εκατομμύρια κουτιά σε σχήμα καρδιάς γεμάτα σοκολατάκια.
Η σοκολάτα, εκτός από την ιστορία της, συνδέθηκε με την γιορτή των ερωτευμένων και για ακόμα έναν λόγο: η κατανάλωσή της μας προκαλεί μεγάλη ευχαρίστηση. Και τι πιο κατάλληλο δώρο για τον αγαπημένο σου, από κάτι που σίγουρα θα του προκαλέσει θετικά συναισθήματα;
Σε ποιο σημείο όμως του σώματός μας νιώθουμε αυτήν την ευχαρίστηση; Μα φυσικά, στον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλός μας, όπως και όλα μας τα όργανα, αποτελείται από κύτταρα. Τα κύτταρα του εγκεφάλου μας τα ονομάζουμε νευρώνες. Οι νευρώνες λοιπόν, επικοινωνούν μεταξύ τους ανταλλάσσοντας χημικές ουσίες που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές.
Μέσα στην σοκολάτα περιέχεται ένας νευροδιαβιβαστής που ονομάζεται σεροτονίνη. Η σεροτονίνη συνδέεται με την διάθεση, την όρεξη, τον μεταβολισμό, την σεξουαλικότητα, αλλά και με αρνητικά συναισθήματα όπως ο θυμός και η επιθετικότητα. Έχει αποδειχθεί ότι χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο σχετίζονται με την κατάθλιψη. Ακόμα, η σοκολάτα έχει σε αρκετά υψηλό ποσοστό μια ουσία που ονομάζεται θεοβρωμίνη και η οποία ανήκει στην οικογένεια της καφεΐνης και η οποία κάνει την σοκολάτα, όπως ο καφές, να μας «ξυπνάει» και να βοηθάει τον εγκέφαλό μας να συγκεντρώνεται καλύτερα. Σίγουρα όμως έχει πολύ χαμηλότερη επίδραση στο νευρικό μας σύστημα από την καφεΐνη ή την τεΐνη που βρίσκουμε στο τσάι. Η θεοβρωμίνη έχει κατηγορηθεί άδικα ότι κάνει την σοκολάτα εθιστική, κάτι που δεν έχει αποδειχθεί.

Αντίθετα, έχει αποδειχθεί ότι κάνει καλό στην καρδιά και το κυκλοφορικό μας σύστημα, ενώ έχει συνδεθεί με την φημολογούμενη αφροδισιακή δράση της σοκολάτας. Η φήμη της σοκολάτας ως αφροδισιακό συνδέεται επίσης με τα υψηλά επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλό μας, ενώ η γλυκιά της γεύση και η υφή της ενδέχεται να προκαλούν ευχαρίστηση επειδή διεγείρουν τον υποθάλαμο, μια περιοχή του εγκεφάλου που παίζει σημαντικό ρόλο στην αντίληψη των συναισθημάτων μας. Ακόμα, η σοκολάτα περιέχει ουσίες που εκκρίνονται στον εγκέφαλό ενός ανθρώπου όταν αυτός είναι ερωτευμένος.
Εκτός από την χημεία όμως, η σοκολάτα είναι συνδεδεμένη και με τα προσωπικά βιώματα του κάθε ανθρώπου. Αν ένας άνθρωπος δέχθηκε πρώτη φορά σοκολάτα από κάποιο αγαπημένο του πρόσωπο, για παράδειγμα από τους γονείς του, συνέδεσε αυτήν την γλυκιά γεύση που είναι ένα ευχάριστο συναίσθημα, με το συναίσθημα της προστασίας, της γλυκύτητας και της αγάπης. Αυτό ακριβώς επιχειρούμε, όταν δίνουμε στον καλό μας ή στην καλή μας σοκολάτα, ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου. Να συνδέσει την γλυκιά γεύση και την ευχαρίστηση με το πρόσωπο που του έδωσε την σοκολάτα, δηλαδή με μας!
openscience