Ενώ όλοι συμφωνούν ότι τα ζώα διαθέτουν μια «ζωική φύση», δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι, από καθαρά βιολογική άποψη, εμείς οι άνθρωποι διαθέτουμε μια ιδιαίτερη ή επιπρόσθετη «ανθρώπινη φύση».
Πράγματι, πώς συνδέεται τελικά η «αφύσικη φύση» μας με τη «φυσική φύση» μας; Πώς είναι δυνατόν να είμαστε νοήμονα και πολιτισμικά όντα και ταυτόχρονα βιολογικές μηχανές που αποβλέπουν μόνο στην αναπαραγωγή των γονιδίων τους;
Οι εντυπωσιακές κατακτήσεις των επιστημών της ζωής μάς επιτρέπουν σήμερα να επιλέξουμε μια τρίτη, εναλλακτική οδό ανάμεσα στα κλασικά, όσο και αδιέξοδα, δυϊστικά διλήμματα: φύση-πολιτισμός, σώμα-νους, γονότυπος-φαινότυπος.
Ισως τελικά εμείς οι άνθρωποι δεν είμαστε ασώματα, αγγελικά και αενάως εύπλαστα πλάσματα, όπως προπαγανδίζει η μεταμοντέρνα ιδεολογία. Δεν είμαστε όμως ούτε ασυνείδητες βιολογικές μηχανές που υπάρχουν μόνο για να διευκολύνουν τον πολλαπλασιασμό των γονιδίων τους, όπως υποστηρίζουν οι πιο απλοϊκές κοινωνιοβιολογικές προσεγγίσεις. Απ' όσο γνωρίζουμε, τόσο η εικόνα των «ανθρώπων-πλαστελίνη» όσο και η εικόνα των «ανθρώπων-βιοαυτομάτων» είναι εξίσου παραπλανητικές.
Κλείνοντας δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε ότι, σύμφωνα με μια ευρέως διαδεδομένη και τυπικά μετανεοτερική αντίληψη, η αναζήτηση των βαθύτερων βιολογικών (βλέπε: γονιδιακών) αιτιών του ρατσισμού θεωρείται σήμερα όχι απλώς ηθικά θεμιτή, αλλά και επιστημονικά επιβεβλημένη. Σήμερα μάλιστα κυριολεκτικά μας βομβαρδίζουν με νέες επιστημονικοφανείς «εξηγήσεις» που, όταν δεν επικεντρώνονται στις ασήμαντες γονιδιακές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων, αναζητούν απεγνωσμένα κάποιες εξίσου ασαφείς εγκεφαλικές ή νοητικές διαφοροποιήσεις.
Οσο για τα «παραδοσιακά» νεοτερικά πρότυπα εξήγησης των ανθρώπινων εθνικών και κοινωνικών ανισοτήτων, αυτά θεωρούνται πλέον εντελώς ανεπαρκή ή και παραπλανητικά, επειδή καταφεύγουν σε δήθεν «κοινότοπα» και «ξεπερασμένα» κοινωνικοοικονομικά και ιστορικά εργαλεία ανάλυσης. Εργαλεία που, επειδή θεωρούνται εκτός μόδας, παραλείπονται ή, μάλλον, αποσιωπώνται συστηματικά από τις πιο «καινοτόμες» μεταμοντέρνες αναλύσεις.
enet